Pijn tijdens het vrijen (dyspareunie) is bij vrouwen een veelvoorkomend probleem, die in onze huidige maatschappij nog te vaak een sluier van schaamte draagt. Wanneer je als vrouw ondervindt, dat de pijn bij het vrijen toeneemt, dan is het aangewezen om een arts (gynaecoloog) te raadplegen, om een eventuele aandoening te laten uit te sluiten. In deze bijdrage bespreken we een aantal kenmerken die pijn tijdens het vrijen veroorzaken.
Stel je deze drie essentiële vragen
Er zijn veel dingen die pijn tijdens het vrijen kunnen veroorzaken. Het is een eerste en belangrijke stap om te weten wat voor soort pijn je ervaart, wat de pijn precies inhoudt en wanneer je het meeste last hebt van die pijn. Is de pijn brandend, prikkelend of krabbend? Wanneer ervaar je de pijn? Is dit tijdens de penetratie of is die pijn gebonden aan een bepaalde positie (standje)? Is de pijn inwendig of dichter bij de vulva?
Deze eenvoudige en specifieke vragen kunnen je helpen in je zoektocht naar antwoorden. Het is van essentieel belang om dit openlijk aan je gynaecoloog te vermelden. Hoe specifieker je de pijn kan benoemen, hoe concreter dat je arts tot een diagnose kan komen. Hier volgen enkele mogelijke oorzaken die kunnen leiden tot pijn tijdens het vrijen.
Vaginale droogheid
Penetratie voelt altijd aangenamer wanneer je vagina nat is. Volgens wetenschappelijk onderzoek rapporteert 78% van de vrouwen, met vaginale droogheid, pijn tijdens het vrijen. Er zijn uiteenlopende factoren die een droge vagina veroorzaken: de stemming, psychosomatische symptomen menopauze, niet voldoende voorspel, het niet gebruiken van voldoende glijmiddel, het innemen van bepaalde medicatie zoals antibiotica en de inname van antidepressiva. Als je vindt dat een te droge vagina de oorzaak is van je pijn, dan is het aangewezen om je seksuele routine aan te passen.
Vrouwen die zich in een postmenopauzale bevinden, kunnen last hebben van vaginale droogheid. Dit wordt veroorzaakt door de natuurlijke daling van oestrogeen in het lichaam. Het gebruik van een vaginale en hydraterende crème kan ondersteuning bieden. Vraag je arts om advies zodat je kan rekenen op de juiste behandeling.
Pijn op specifieke plaatsen
Alhoewel opwindende gevoelens en een vochtige vagina een belangrijke factor zijn bij het hebben van goede seks, kunnen SOA’s eveneens pijn veroorzaken tijdens het vrijen. Veelvoorkomende SOA’s zijn chlamydia,gonorroe en vaginale schimmelinfecties. Ook het gebruik van doucheproducten, geparfumeerde zeep of shampoos kunnen een ontsteking ter hoogte van de vagina veroorzaken.
Wanneer je hevige pijn ervaart en het niet lukt om de penis of een tampon in de vagina in te brengen, dan kan je last hebben van vaginisme. Deze aandoening is te wijten aan het onwillekeurig samentrekken van de spieren rondom de vagina. Hierdoor kan het aanvoelen alsof de opening van de vagina dichtzit. De oorzaken van vaginisme zijn bij iedereen verschillend. Zo kan angst een eerste oorzaak zijn wanneer je nog maar denkt aan penetratie of het inbrengen van een tampon. Het is op een angst gebaseerde reactie die je niet in de hand hebt. De pijn die daaruit voortvloeit maakt geslachtsgemeenschap moeilijk, of zelfs onmogelijk. Om vaginisme te behandelen is het aangewezen om een seksuoloog te raadplegen. Daarnaast kan bekkenbodemtherapie of het veilig oefenen van een veilige penetratie, met andere voorwerpen om aan de sensatie te wennen, ondersteuning bieden.
Pijn aan de vulva
Pijn aan de vulva (vulvodynie) zijn pijnklachten die tijdens het vrijen optreden aan de uitwendige organenzoals de clitoris of de schaamlippen. Vulvodynie is een chronische pijnaandoening die het volledige vulva-gebied kan treffen. De pijnklachten worden vaak omschreven als branderig, irriterend, jeukend, stekend of prikkend.
Sommige vrouwen geven aan dat de penetratie toch wordt doorgezet en de pijn tijdens het vrijen lichtjes afneemt, maar achteraf weer toeneemt (napijn). Vrouwen die lijden aan vulvodynie gaan ondanks de pijnklachten door totdat het ondragelijk wordt.
Wat kun je eraan doen?
- Verander je seksleven: de tijd is aangebroken om nieuwe dingen te ontdekken zodat de natuurlijke vochtigheid van de vagina hersteld wordt. Probeer nieuwe standjes en experimenteer met glijmiddel.
- Zorg dat een eventuele onderliggende medische aandoeningen wordt uitgesloten: laat een arts een medische aandoening zoals een SOA uitsluiten. Laat je eveneens onderzoeken op andere mogelijke oorzaken zoals vleesbomen of infecties.
- Raadpleeg een seksuoloog: laat je begeleiden door een seksuoloog die jou en je partner tips kan aanreiken om het vrijen aangenamer te laten verlopen. Veroordeel jezelf en je partner niet, maar pak het probleem samen aan. Wees tot slot altijd eerlijk over de klachten die je ervaart en voel je er niet beschaamd over.
