De manier waarop we met dingen omgaan, bepaalt voor een groot deel of iets ons in de weg staat. We maken bepaalde levensgebeurtenissen mee en vervolgens reageren we daar op een bepaalde manier op. De pijn die hiermee gepaard gaat, kan zorgen voor een onnodig ongelukkig leven. Het begrip ‘pijn’ kunnen we zien als de vervelende dingen die we meemaken. Het omvat dus meer dan enkel ‘fysieke pijn’. Het zijn ook de ongemakken (kleine of grote) die we in het leven tegenkomen. Om komaf te maken met die emotionele pijn moeten we onze manier van denken onder de loep nemen. De kunst van gedragsverandering en een gelukkig leven zit in de manier waarop wij omgaan met een bepaalde situatie, niet in de situatie zelf.
Het ontstaan van lijden
Het is niet ongewoon dat onze pogingen om pijn te vermijden en te bestrijden zorgen voor lijden. Dit komt omdat we geleerd hebben dat, als we hard genoeg ons best doen, we pijnvrij kunnen zijn maar dat is niet helemaal waar. Dankzij de evolutie binnen de psychologie zijn psychologen het er meer en meer over eens dat het hebben van klachten veel normaler is dan we in eerste instantie dachten en dat het gevecht tegen klachten er net voor zorgt dat het probleem alleen maar groter wordt.
Het is een logisch automatisme dat we liever geen vervelende of pijnlijke dingen willen voelen en ervoor wegrennen. De vraag die hier gesteld moet worden is: werkt wat we doen ook werkelijk? Het zijn niet alleen de pijnlijke dingen die ons laten stagneren, ook de gelukkige momenten kunnen behoorlijk eng en uitdagend zijn. Iets kan heel positief zijn maar het kan ook overweldigend worden en uitmonden in een pijnlijke ervaring. Dat is wat we ‘het basispakket van het leven’ noemen.
Je gedachten controleren
Zolang we ons lichamelijk onrustig voelen, zal de onrust ons in de weg blijven zitten. Dit geldt ook voor het hebben van onprettige gedachten. Het is geen gemakkelijke zet om ‘zomaar’ een negatieve gedachte te vervangen door een positieve. Je kunt wél proberen om zoveel mogelijk positieve gedachten toe te voegen, zodat die positieve gedachten uiteindelijk zullen winnen maar wees je er wel van bewust dat deze techniek slechts tijdelijk verlichting biedt.
Vroeg of laat zullen de negatieve gedachten weer je hoofd binnendringen. Dat komt omdat we iedere dag opnieuw positieve gedachten moeten genereren om onze dag door te komen, wat uitputtend kan werken. Deze controledwang beperkt zich niet alleen tot ons eigen hoofd. We proberen ook druk uit te oefenen op anderen. We dwingen onszelf en anderen (bewust of onbewust) ertoe om met behulp van dergelijke gedachten te voldoen aan regels die we creëren en naar onze omgeving toe uitspelen.
Stoppen met wat niet werkt
De afgelopen jaren hebben reclame-uitingen ons een aantal negatieve ervaringen opgeleverd. Kledingmerken maken hun kleding op perfecte en graatmagere personen en op datingapplicaties moet je gewoon onbezonnen naar links swipen tot je de ware liefde hebt gevonden. Het lijkt wel of we allemaal perfect kunnen en moeten zijn, zonder dat er nog ruimte over is om ‘mens’ te zijn. Als blijkt dat deze zaken een averechts effect hebben omdat ze angst en onzekerheid creëren, worden we verondersteld positief blijven: het zal wel weer overwaaien.
Wanneer we vermijding en controle bestuderen, komen we tot de ontdekking dat er ontzettend veel dingen zijn die we niet mogen doen of denken. Het streven naar perfectie is enorm. We proberen onszelf daarom maar al te vaak in een perfect plaatje te laten passen terwijl dat allesbehalve zo is. Uiteindelijk is niemand perfect.
Omwille van het verlangen naar volmaaktheid vermijden we echter moeilijke situaties omdat we er nu eenmaal geen moeite mee mogen hebben.
Geef toe: zijn angst en onzekerheid welkome gasten? Of proberen we ze liever buiten te houden?
Acceptatie, het begin van een ‘gelukkiger’ leven
Wanneer we het begrip ‘acceptatie’ opzoeken, botsen we op uiteenlopende definities die soms wel erg veel van elkaar afwijken. Acceptatie is niet iets wat je kan verkrijgen door het begrip eventjes in Wikipedia op te zoeken. Acceptatie begint met gedegen kennis en inzicht in de pijnlijke situatie waarin je je bevindt. Ook al worden er therapeutische methoden aangeboden, acceptatie is een proces dat bij iedereen anders verloopt.
Het is geen knopje dat de automatische piloot kan aanzetten zodat jij als robot functioneert. Zo werken gevoelens nu eenmaal niet. Je kan ervan wegrennen door je achter een masker van zelfvertrouwen te verstoppen, je kan bezwijken aan pijn en je iedere dag depressief voelen, of je beslist om de situatie in beschouwing te nemen en stil te staan bij de kern van het probleem, om dat vervolgens een plekje in je leven te geven. Dat laatste is wat we acceptatie noemen.
Acceptatie is…
- niet wegrennen van het probleem.
- de pijnlijke gebeurtenis onder ogen zien.
- de bereidheid hebben om het probleem te bestuderen.
- reflecteren op jezelf.
- vaardigheden aanleren om uit je fouten te leren.
- een begin maken om te accepteren.
- jezelf blijven en je geen slachtofferrol aanmeten.
- jezelf confronteren met de pijnlijke gebeurtenis, zodat je die een plekje kan geven.
- je gevoelens en emoties erkennen, zonder ervan weg te rennen.
- jezelf niet vergelijken met het beeld dat je wordt aangepraat uit onze maatschappij.
- durven op- en uitkomen voor wie je écht bent.
Dit vind je wellicht ook interessant
Emoties reguleren en leren relativeren
YOLO – Haal het maximum uit je leven zonder zorgen
De geheimen van de wet van aantrekking ontsluierd
In 10 stappen leven vanuit compassie
De essentiële eigenschappen van zelfreflectie
